پوکی استخوان یک بیماری اسکلتی سیستمیک است که منجر به شکننده شدن و ضعیف شدن استخوان ها می شود و خطر شکستگی را افزایش می دهد.
استخوان یک بافت زنده است که دائماً در حال تجدید است، با سلول‌هایی به نام استئوبلاست مواد استخوانی جدید ایجاد می‌کند و سلول‌هایی به نام استئوکلاست بافت استخوانی را تخریب می‌کنند.
پوکی استخوان زمانی اتفاق می افتد که تعادل بین تشکیل بافت استخوانی جدید و تخریب بافت قدیمی منجر به کاهش تراکم استخوان در کل می شود.
در ترجمه تحت اللفظی، اصطلاح پوکی استخوان به معنای «استخوان متخلخل» است. در مقایسه با بافت استخوانی طبیعی که در زیر میکروسکوپ شبیه لانه زنبوری به نظر می رسد، پوکی استخوان با سوراخ ها و فضاهایی بسیار بزرگتر از بافت استخوان سالم مشخص می شود.
روند پوکی استخوان به آرامی طی چندین سال اتفاق می افتد، اغلب تنها پس از ضربه یا زمین خوردن که منجر به شکستگی می شود، تشخیص داده می شود. شایع ترین محل شکستگی برای افراد مبتلا به پوکی استخوان مچ دست ، لگن یا مهره های کمر یا گردن است که منجر به درد فیزیکی دائمی و از دست دادن تحرک می شود.
علت مبتلا شدن به پوکی استخوان چیست؟
- سیستم غدد درون ریز
چندین هورمون با فعالیت محرک در سلول های استئوبلاست یا استئوکلاست مرتبط هستند که منجر به کاهش تشکیل استخوان یا افزایش تخریب در استخوان می شود:
تیروکسین : پرکاری تیروئید (تولید بیش از حد هورمون تیروئید) فعالیت استئوکلاست ها را افزایش می دهد و سرعت تخریب سلول های استخوانی را بیشتر می کند . این زمانی اتفاق می‌افتد که سطح تیروکسین در بدن برای مدت طولانی بالا می‌رود یا زمانی که سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) برای مدت طولانی پایین می‌ماند.
استروژن : سطوح استروژن به شدت با پوکی استخوان در زنان یائسه و مردان مسن مرتبط است. به دلیل افزایش استئوکلاست ها با سطوح زیادی از بازجذب استخوان همراه است. کمبود استروژن بر تعداد استئوکلاست ها هم از طریق تحریک تولید آنها و هم کاهش آپوپتوز تأثیر می گذارد.
تستوسترون: مهمترین عامل پوکی استخوان در مردان مسن کمبود تستوسترون مرتبط با سن است. آندروژن ها ، هر دو تولید استئوبلاست ها را تحریک می کنند و آپوپتوز آنها را کاهش می دهند. آندروژن ها همچنین تشکیل و بقای سلول های استئوکلاست را تنظیم می کنند.
کورتیزول: تولید شده توسط غدد فوق کلیوی، تولید بیش از حد کورتیزول می تواند اثرات قدرتمندی بر تراکم استخوان داشته باشد. در بیماران مبتلا به سندرم کوشینگ، اصطلاحی که برای توصیف مجموعه ای از علائم ناشی از کورتیزول بیش از حد استفاده می شود، می توان کاهش چشمگیری در تراکم استخوان مشاهده کرد. در افراد مسن همبستگی ضعیفی بین سطوح کورتیزول و تراکم استخوان و تغییرات کورتیزول و تراکم استخوان در طول زمان مشاهده شده است.
- داروهای شیمیایی
پوکی استخوان ناشی از دارو یک نگرانی مهم برای سلامتی است زیرا بسیاری از درمان‌های معمول تجویز شده می‌توانند به تحلیل استخوان کمک کنند.
کورتیکواستروئیدها که به طور گسترده در مدیریت بسیاری از بیماری ها استفاده می شوند، با کاهش تراکم استخوان همراه هستند. آنها دومین علت شایع پوکی استخوان ثانویه هستند و ۵۰٪ از بیماران در صورت مصرف طولانی مدت، شکستگی نهایی را تجربه می کنند.
کورتیکواستروئیدها باعث افزایش آپوپتوز استئوبلاست، افزایش بازجذب استخوان و کاهش فاکتورهای رشد استخوان مرتبط با بازسازی استخوان می شوند. در نهایت، استفاده از استروئید نیز باعث کمبود کلسیم می شود.
داروهای ضد صرع که برای درمان اختلالات تشنج استفاده می شوند، آنزیم های خاصی را القا می کنند که باعث می شود بدن ویتامین D و استروژن را به سرعت متابولیزه کند.
داروهای ضد تشنج همچنین ممکن است با مهار تولید استئوبلاست ها، جذب کلسیم را مهار کرده و از دست دادن استخوان را افزایش دهند.
هپارین، یک داروی ضد انعقاد که در درمان بیماری‌های ریوی استفاده می‌شود، با از دست دادن بافت استخوان، به‌ویژه استفاده طولانی‌مدت در دوزهای بالاتر، همراه است. اگرچه مکانیسم هایی که توسط آن این اتفاق می افتد هنوز به طور کامل شناخته نشده است، تصور می شود که هپارین تولید استئوکلاست را تحریک کرده و تولید استئوبلاست را مهار می کند.
- اختلالات سوء جذب
اختلالات گوارشی مانند بیماری اولسراتیو روده به شدت با پوکی استخوان ثانویه مرتبط است. چنین اختلالاتی در جذب مواد مغذی ضروری برای حفظ تعادل بین جذب و تولید استخوان اختلال ایجاد می‌کند.
- سبک زندگی غلط
یک رژیم غذایی ضعیف و کمبود مواد مغذی مانند کلسیم و ویتامین D یک عامل خطر برای پوکی استخوان است. افراد مبتلا به اختلالات خوردن مانند بی اشتهایی و پرخوری عصبی به دلیل کمبود دریافت مواد مغذی و تغییرات هورمونی مرتبط با وزن کم بدن در معرض خطر هستند.
سبک زندگی غیر فعال می تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد، زیرا ورزش های تقویت کننده عضلات بدن باعث تحریک رشد استخوان ها و کاهش از دست دادن کلسیم از استخوان ها می شود. عدم تحرک شدید مانند استراحت در رختخواب می تواند باعث از دست دادن تراکم استخوان ، به خصوص در ماه های اول شود .
مصرف بیش از حد سیگار و الکل نیز با تأثیر بر سیستم های هورمونی مرتبط با تولید استخوان، خطر از دست دادن و شکستگی استخوان را افزایش می دهد. در صورتی که همراه با رژیم غذایی نامناسب و کم تحرکی رخ دهند، خطر بیشتر افزایش می یابد.
——————————————–
کپسول شاخ گوزن کانادایی رویال :: درمان کننده پوکی استخوان
——————————————–
چه کسانی به پوکی استخوان مبتلا می شوند؟
پوکی استخوان شایع ترین بیماری استخوانی است که حدود ۲۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان به آن مبتلا هستند. از آنجایی که با افزایش سن، بروز پوکی استخوان افزایش می‌یابد، افزایش سن جمعیت به این معنی است که شیوع پوکی استخوان به شدت در جهان افزایش یافته است.
این عارضه بر هر دو جنس تأثیر می گذارد: پیش بینی ها تخمین می زند که ۳۰ درصد از زنان و ۲۰ درصد از مردان بالای ۵۰ سال در سراسر جهان، «شکستگی شکنندگی» یا شکستگی ناشی از پوکی استخوان را تجربه خواهند کرد.