پسوریازیس یک بیماری خودایمنی است که با ایجاد تکه‌های پوسته‌دار قرمز و برجسته بر روی پوست تأثیر می‌گذارد. چندین گزینه درمانی و تغییرات سبک زندگی وجود دارد که می تواند به کاهش علائم کمک کند. یکی از گزینه‌های درمانی، فتوتراپی است که از نور برای درمان علائم پوستی پسوریازیس استفاده می‌کند. اما تخت‌های برنزه و دستگاه های سولاریوم فواید مشابهی با فتوتراپی ندارند.
این مقاله به انواع مختلف فتوتراپی، اینکه چرا تخت‌های برنزه بهترین گزینه برای پسوریازیس نیستند و خطرات برنزه شدن، می‌پردازد.
آیا تخت برنزه می تواند پسوریازیس را درمان کند؟
بسیاری از پزشکان ، استفاده از تخت های برنزه و سولاریوم برای افراد مبتلا به پسوریازیس حمایت نمی کنند. تخت های برنزه کننده خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهند. در واقع کارسینوم سلول سنگفرشی ۵۸ درصد و کارسینوم سلول بازال ۲۴ درصد افزایش می یابد.
به غیر از خاصیت برنزه شدن پوست برخی از افراد اعتقاد دارند این تخت های برنزه می تواند پسوریازیس را درمان کند اما واقعیت چیست
افراد مبتلا به پسوریازیس ممکن است به دنبال تخت‌های برنزه باشند، زیرا یکی از درمان‌های پسوریازیس، فتوتراپی با نور ماوراء بنفش B (UVB) است. نور UVB در نور طبیعی خورشید و در تخت‌های برنزه وجود دارد. با این حال، تخت‌های برنزه اغلب نور فرابنفش A (UVA) ساطع میکنند
درمان پسوریازیس با اشعه UVA چندان مؤثر نیست مگر اینکه با پسورالن، یک عامل حساس کننده به نور استفاده شود.
پزشکان درمان هایی را توصیه می کنند که نتایج اثبات شده داشته باشند. این درمان ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- فتوتراپی: استفاده از نور طبیعی یا مصنوعی که رشد سلول های پوست را کند می کند
- درمان‌های موضعی: کرم‌ها یا پمادهایی که برای کند کردن رشد سلول‌های پوست و کاهش التهاب روی پوست استفاده می‌شوند.
- داروهای سیستمیک: داروهای تجویزی که از طریق وریدی (IV)، تزریقی یا به عنوان داروی خوراکی تجویز می شوند. هر نوع در مدیریت پسوریازیس کمی متفاوت عمل می کند.
نور خورشید در مقابل فتوتراپی برای پسوریازیس
وقتی به گزینه های درمان پسوریازیس نگاه می کنیم، نور خورشید و فتوتراپی دو گزینه برای بیماران هستند که به نظر می رسد بسیار شبیه به یکدیگر عمل میکنند اما بسیار با هم تفاوت دارند
نور خورشید می تواند به درمان پسوریازیس کمک کند زیرا هم UVA و هم UVB دارد، اکثر درمان های فتوتراپی فقط از UVB استفاده می کنند.
نور خورشید به اندازه فتوتراپی با نسخه موثر نیست، اما رایگان و در دسترس همه است. افرادی که از نور خورشید برای پسوریازیس استفاده می کنند باید مراقب باشند که از آفتاب سوختگی یا گرفتن آفتاب بیش از حد خودداری کنند زیرا این امر می تواند باعث تشدید پسوریازیس شود.
در زیر انواع مختلف فتوتراپی و نحوه درمان پسوریازیس آورده شده است.
فتوتراپی UVB
نور درمانی UVB از نور UVB برای کند کردن رشد سلول های پوستی تحت تاثیر پسوریازیس استفاده می کند. این روش برای افراد مبتلا به ضایعات پسوریازیس که حداقل ۱۰ درصد از بدن را پوشش می دهد استفاده می شود.
فتوتراپی با استفاده از لامپ های سنتی UV یا لامپ های LED (دیود ساطع کننده نور) انجام می شود. معمولاً سه بار در هفته به مدت سه ماه انجام می شود
PUVA
“PUVA” “فرابنفش A” است. این درمانی است که از نور UVA در ترکیب با پسورالن استفاده می کند. پسورالن ها موادی هستند که به داروها اضافه می شوند و به پوست اجازه می دهند UVA بیشتری جذب کند. می توان آن را به صورت خوراکی یا موضعی استفاده کرد
هنگامی که فردی تحت درمان PUVA قرار می گیرد، پسورالن به او داده می شود و سپس تحت درمان با نور UVA قرار می گیرد. مطالعات نشان داده اند که این روش برای افراد مبتلا به پسوریازیس پوسچولار کف پلانتار نسبت به نور درمانی UVB موثرتر است.
لیزر درمانی
درمان پسوریازیس با لیزر درمانی اغلب با استفاده از لیزر اگزایمر انجام می شود. این لیزر از پرتو UVB با شدت بالا استفاده می کند. بزرگترین مزیت آن این است که می تواند بر روی پوست آسیب دیده تمرکز کند و از پوست اطراف محافظت کند.
برای پسوریازیس خفیف تا متوسط استفاده می شود و انتخاب خوبی برای پسوریازیس پوست سر است.
آیا تخت های برنزه کننده پسوریازیس را بدتر می کنند؟
تخت های برنزه می تواند به پوست آسیب برساند و پسوریازیس را بدتر کند. اشعه ماوراء بنفش باعث پیری و افزایش خطر سرطان پوست می شود.
آفتاب سوختگی از تخت برنزه کننده یک محرک پسوریازیس است. این می تواند باعث تشکیل پلاک های بیشتر و بدتر شدن پسوریازیس شود
برخی از مطالعات استفاده از تخت‌های برنزه را برای افرادی که به سایر روش‌های فتوتراپی دسترسی ندارند، مورد بحث قرار داده‌اند. خطرات جدی در ارتباط با استفاده از تخت برنزه کننده وجود دارد.
با پزشک خود صحبت کنید تا خطرات و مزایای تخت های برنزه را بسنجید و بهترین راه درمان را تعیین کنید.
خطرات برنزه شدن
سازمان جهانی بهداشت (WHO) برنزه شدن در فضای بسته را سرطان زا اعلام کرده است. آنها عبارتند از:
- سرطان پوست
- اعتیاد به برنزه شدن
- آفتاب سوختگی
- پیری زودرس
- سرکوب سیستم ایمنی
- کراتوزهای اکتینیک یا خورشیدی
پسوریازیس یک بیماری پوستی است که باعث ایجاد پلاک های پوستی برآمده می شود ، یکی از درمان‌ها، فتوتراپی است که از نور برای کاهش تولید سلول‌های پوستی که باعث ایجاد پلاک‌های پسوریازیس می‌شوند، استفاده می‌کند.
فتوتراپی به اشکال مختلف موجود است که یکی از آنها تخت های برنزه و سولاریوم است. این گزینه چندین خطر جدی مانند سرطان پوست را به همراه دارد و گزینه درمانی مناسبی نیست. برای یافتن بهترین راه برای درمان علائم پسوریازیس با پزشک خود صحبت کنید.