برای تشخیص آرتریت روماتوئید ، یک بیماری خودایمنی که باعث التهاب و تورم در مفاصل شما می‌شود، احتمالاً تحت تعدادی آزمایش قرار خواهید گرفت که می‌تواند نشانه‌های قرمز خاص مرتبط با روماتیسم را به روماتولوژیست شما نشان دهد. یک آزمایش سطح پروتئین واکنشی C (CRP) را در خون شما بررسی می کند. بنابراین، CRP چیست؟ و چه ربطی به آرتریت روماتوئید داره؟
نیکول دروز، دکتر روماتولوژیست در دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس، می گوید: “پروتئین واکنشی C مولکولی است که توسط کبد در پاسخ به التهاب تولید می شود.” CRP یک نشانگر التهاب در بدن در نظر گرفته می شود.
چنین التهابی ناشی از حمله اشتباه سیستم ایمنی بدن شما به بافت سالم است. CRP یافت شده در خون شما می تواند به پزشک اطلاع دهد که مشکلی در پاسخ ایمنی شما به وجود آمده است ، CRP بخش مهمی از قسمت تشخیص آرتریت روماتوئید است.
پروتئین واکنشی C و آرتریت روماتوئید
آرتور کاوانا، دکتر، روماتولوژیست در سن دیگو، کالیفرنیا، توضیح می‌دهد که CRP یکی از بسیاری از ترکیباتی است که در دسته‌ای به نام واکنش‌دهنده‌های فاز حاد (APRs) قرار می‌گیرد، که «غلظت آن به‌دلیل التهاب به شدت افزایش می‌یابد».
سایر APRها عبارتند از فیبرینوژن، که به گفته او در درجه اول مسئول نرخ رسوب گلبول قرمز (ESR) است، یکی دیگر از شاخص های التهابی که آزمایش خون می تواند نشان دهد، و همچنین سیتوکین ها، که نوعی پروتئین هستند که توسط سیستم ایمنی و غیره ساخته می شوند.
آلن فریدمن، متخصص روماتولوژی، می‌گوید: «با این حال، مهم است که توجه داشته باشیم که افزایش CRP برای هیچ بیماری خاص منحصرا نیست، بنابراین ما از آن به عنوان شواهدی استفاده می‌کنیم که نشان می‌دهد بدن ملتهب است، که مشخصه بیماری روماتیسم مفصلی است».
از سوی دیگر، دکتر دروز می‌افزاید: «آزمایش CRP را می‌توان به دلیل بسیاری از عوامل خارج از روماتیسم از جمله چاقی، نامتعادل بودن هورمون‌ها، استرس و عفونت به وجود بیاید ». یک مطالعه منتشر شده در سمینارهای آرتریت و روماتیسم امریکا نشان داد که افزایش سطح CRP همچنین با خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، دیابت، سندرم متابولیک، بیماری های ریوی و حتی افسردگی مرتبط است.
دکتر فریدمن می افزاید: با این حال، در روماتوئید، شواهدی در حال ظهور است که نشان می دهد CRP نقش مستقیمی در تخریب استخوان و پیشرفت بیماری دارد.
سطوح نرمال CRP
به گفته دکتر دروز، تغییراتی در سطوح CRP از نظر اینکه چه چیزی برای هر فرد یک نتیجه “طبیعی” در نظر گرفته می شود، وجود دارد. او می‌گوید، با این حال، محدوده‌های خاصی ممکن است نشان‌دهنده این باشد که بدن شما در حال «جنگ با چیزی» است، نه اینکه کاملاً سالم باشید.
دکتر دروز توضیح می دهد: «به طور کلی، مقدار [کمتر از] ۱۰ میلی گرم در دسی لیتر، طبیعی در نظر گرفته می شود. “مقدار [بالاتر از] ۱۰ میلی گرم در دسی لیتر را می توان بالا در نظر گرفت، اما ممکن است تفاوت هایی بین سنجش ها وجود داشته باشد.” دکتر فریدمن می افزاید که سطح سرمی CRP معمولاً با استفاده از روشی به نام سنجش استاندارد آزمایش می شود که شرایطی را که به طور بالقوه با التهاب در افراد سالم مرتبط هستند – از جمله آرتریت روماتوئید، ارزیابی می کند.
به زبان ساده، این بدان معنی است که در حالی که سطوح CRP بیش از ۱۰ میلی گرم در دسی لیتر به طور کلی نشانه ای از التهاب سیستمیک در بدن شما در نظر گرفته می شود، این سطوح می تواند در برخی افراد سالم بالاتر رود – که در غیر این صورت ممکن است علائم قابل توجهی را تجربه نکنند و کاملاً عادی و خوب است (اگرچه سطوح باید گهگاه بررسی شود و هرگونه علائم درد یا تورم در مفاصل فوراً به پزشک گزارش شود).
سطوح خطرناک CRP
برخی از سطوح CRP دلیلی برای هشدار هستند. دکتر فریدمن می‌گوید که سطوح CRP بیست میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بالاتر «معمولاً در بیماران آرتریت روماتوئید درمان‌نشده دیده می‌شود» و می‌تواند نشانگر قوی فعالیت بیماری خودایمنی باشد.
سطوح CRP بیش از ۵۰ میلی گرم در دسی لیتر “افزایش شدید” در نظر گرفته می شود و همچنین ممکن است نشان دهنده عفونت های باکتریایی حاد باشد.
سطوح CRP و تشخیص روماتیسم مفصلی
سطوح CRP یک عکس فوری در یک تصویر پیچیده تر است که شامل نتایج یک معاینه فیزیکی، تست های آزمایشگاهی اضافی و اسکن های تصویربرداری است. دکتر دروز می گوید، آنها سرنخ مهمی در مورد آنچه ممکن است باعث درد مزمن و تورم مفاصل شما شود ارائه می دهند.
در حالی که CRP یک نشانگر التهاب سیستمیک است (بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید به طور مداوم سطوح بالای CRP را بیش از ۲۰ میلی گرم در لیتر گزارش می کنند)، یک CRP طبیعی آرتریت روماتوئید را رد نمی کند و این تنها آزمایشی نیست که می تواند تشخیص روماتیسم را تأیید کند.
طبق گفته موسسه ملی آرتریت و بیماری‌های اسکلتی- عضلانی و پوست امریکا ، روماتیسم مفصلی با چهار عامل کلیدی تشخیص داده می‌شود: گرفتن سابقه پزشکی، انجام معاینه فیزیکی، آزمایش ها ، و سفارش مطالعات تصویربرداری، مانند اشعه ایکس یا سونوگرافی.
CRP چگونه آزمایش می شود؟
سطوح سی آر پی با یک آزمایش خون بسیار ساده اندازه گیری می شود.
در طی آزمایش CRP ، مقدار خون کمی در یک لوله آزمایش توسط پرستار با استفاده از یک سوزن از رگ بازوی شما گرفته می شود. در حالی که برای اکثر افراد کمترین درد را دارد، ممکن است هنگام وارد کردن سوزن دچار درد کمی شود. آزمون کمتر از ۵ دقیقه طول می کشد.
چگونه سطح CRP را پایین بیاوریم
از آنجایی که سطوح CRP می‌تواند تحت‌تاثیر عوامل بسیاری قرار گیرد، دکتر دروز خاطرنشان می‌کند که شناسایی دقیق عامل افزایش آنها مهم است. او توصیه می کند: “اگر التهاب فعال ناشی از روماتوئید دلیل اصلی افزایش سطح CRP است، با روماتولوژیست خود از نزدیک همکاری کنید تا بهترین رژیم درمانی برای بهبود کنترل بیماری رماتیسم را شناسایی کنید.” عوامل دیگری که ممکن است CRP را افزایش دهند عبارتند از چاقی، سیگار کشیدن و استرس.
برای کاهش سطح CRP، احتمالاً دارو تجویز می شود. دکتر فریدمن می گوید: «در مورد آرتریت روماتوئید و بیماری های التهابی مرتبط، داروی مؤثر موفق ترین راه برای کاهش تولید CRP در کبد است. (با این حال، به عنوان یادآوری، سطوح CRP ممکن است به دلایل مختلف غیر روماتیسم افزایش یابد، و این موارد نیز باید توسط پزشک شما در نظر گرفته شود.)
به طور خاص، DMARDs (داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری) مانند Reditrex یا Trexall (متوترکسات) ممکن است تجویز شوند. نشان داده شده است که این داروها در کنترل التهاب و کاهش سطح CRP موثر هستند.
تحقیقات همچنین نشان می دهد که تغییرات سبک زندگی می تواند به کاهش اعداد CRP بالا کمک کند:
رژیم غذایی: مطالعه دیگری که در مجله پزشکی Advances in Nutrition منتشر شد نشان داد که رژیم های غذایی سرشار از میوه ها و سبزیجات، به ویژه رژیم غذایی مدیترانه ای، با نشانگرهای التهابی مرتبط است.
ورزش: مطالعه ای که در مجله British Journal of Sports Medicine منتشر شد نشان داد افرادی که به مدت دو هفته ورزش می کردند کاهش سطح CRP را گزارش کردند.
کاهش استرس: مشخص شده است که استرس در افزایش سطح CRP نقش دارد. طبق تحقیقات، انجام مدیتیشن ذهن آگاهی با کاهش سطح CRP مرتبط است.