تشخیص آرتریت روماتوئید (RA) عمدتاً به وجود علائم و نشانه ها بستگی دارد. با این حال، طیف وسیع و درجه ای از شدت این علائم و نشانه ها وجود دارد. علاوه بر این، چندین بیماری التهابی و آرتریت وجود دارد که با علائم مشابه ظاهر می شود. این امر تشخیص را دشوار می کند و ممکن است آرتریت روماتوئید با سایر بیماری های آرتریتی مثل آرتروز اشتباه گرفته شود
قصد داریم نحوه تشخیص آرتریت روماتوئید یا همان روماتیسم مفصلی را توضیح دهیم
تشخیص آرتریت روماتوئید
مراحل تشخیص آرتریت روماتوئید شامل موارد زیر است:
سابقه پزشکی
تاریخچه دقیق شروع و شدت علائم و همچنین داشتن سابقه خانوادگی آرتریت روماتوئید یا سایر اختلالات خودایمنی به دست می آید. پزشک در مورد مفاصل متورم و دردناک از شما سؤال می کند.
پزشک از شما می پرسد که آیا در خانواده نزدیک شما آیا کسی در حال حاضر یا در گذشته به آرتریت روماتوئید مبتلا شده یا خیر ، دلیل آن این است که روماتیسم مفصلی به صورت ارثی از نسلی به نسل دیگر می تواند منتقل شود و این سوال می تواند یکی از نحوه های تشخیص آرتریت روماتوئید باشد
معاینه فیزیکی
معاینه فیزیکی دقیقی انجام می شود. این شامل بررسی مفاصل آسیب دیده و سایر مفاصل از نظر تورم، درد و علائم التهاب است. معاینه استاندارد شامل ارزیابی مفاصل متورم و حساس بدن از جمله دست، اندام فوقانی، زانو و پا می باشد.
پرسشنامه های ارزیابی سلامت
چندین پرسشنامه و معیار مبتنی بر بیمار به نام پرسشنامه ارزیابی سلامت (HAQ) وجود دارد که ناتوانی و کیفیت زندگی بیمار را اندازه گیری می کند. علاوه بر این، این پرسشنامه ها درک خود بیمار از بار بیماری را نیز اندازه گیری می کند.
تست های آزمایشگاهی
هیچ آزمایشی وجود ندارد که به طور قطع بتواند آرتریت روماتوئید را مشخص کند. با این حال، این آزمایش ها ممکن است به تمایز این وضعیت از سایر بیماری ها و اختلالاتی که بر عملکرد مفصل تأثیر می گذارند کمک کند.
به طور معمول چندین آزمایش خون برای تشخیص آرتریت روماتوئید تجویز می شود. این موارد عبارتند از: –
نرخ رسوب گلبول قرمز (ESR) –
این یک آزمایش خون معمولی است که اگر مثبت باشد معنای آن قطعی بودن آرتریت روماتوئید نیست.
یک نمونه خون در یک لوله قرار می گیرد. اگر سلولهای خون سریعتر به پایین فرو روند و ستون بزرگتری از سلولها را بعد از ۲ ساعت ایجاد کنند، گفته میشود ESR افزایش مییابد.
آرتریت روماتوئید وضعیتی است که در آن ESR افزایش می یابد.
بیشتر بخوانید : فواید بدنسازی برای روماتیسم
شمارش کامل خون –
این یکی دیگر از آزمایشات معمول خون است. می تواند کم خونی یا کمبود گلبول های قرمز و افزایش گلبول های سفید را تشخیص دهد. افزایش WBC ها ممکن است نشان دهنده یک بیماری التهابی باشد.
پروتئین واکنشی C (CRP) –
این یک آزمایش خون است که نشانگر التهاب است. افزایش CRP نشانگر قطعی آرتریت روماتوئید نیست، اما نشانگر وجود التهاب در هر نقطه از بدن است.
فاکتور روماتوئید –
این یک آزمایش نسبتاً خاص برای آرتریت روماتوئید است. وجود این عامل نشان دهنده در نزدیک به ۸۰ درصد از افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید وجود دارد. وجود فاکتور روماتوئید ممکن است در مراحل اولیه بیماری تشخیص داده نشود. علاوه بر این، از هر ۲۰ فرد سالم، ۱ نفر ممکن است برای فاکتور روماتوئید مثبت باشد. بنابراین وجود فاکتور روماتوئید مطلقاً نشان دهنده آرتریت روماتوئید نیست.
مطالعات تصویربرداری
چندین مطالعه تصویربرداری که به مفاصل آسیب دیده نگاه می کند ممکن است به تشخیص آرتریت روماتوئید کمک کند.
متداول ترین مطالعه تصویربرداری مورد استفاده، اشعه ایکس از مفاصل است. وجود دو یا چند مفصل فرسایش یافته و تخریب شده در آرتریت روماتوئید قابل توجه است. سونوگرافی مفصل نیز برای بررسی کاهش فضای داخل استخوان های مفصل و آسیب به غضروف و بافت های نرم توصیه می شود. اسکن MRI یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی مفصل نیز می تواند اطلاعات دقیقی در مورد آسیب مفصل ناشی از آرتریت روماتوئید ارائه دهد.
ترکیبی از نمرات بیمار و ارزیابی ناتوانی توسط پزشک
امتیاز فعالیت بیماری ۲۸ (DAS28) ترکیبی از ۲۸ مفصل متورم و ۲۸ مفصل حساس (دست، بازو و زانو) و درک خود بیمار از ناتوانی است. همچنین شامل آزمایشهای خونی مانند میزان رسوب گلبولهای قرمز میشود.
DAS28 دارای یک ارزیابی ریاضی پیچیده است و در حال حاضر یک نسخه ساده شده استفاده می شود که ترکیبی از تعداد ۲۸ مفصل حساس و متورم، ارزیابی های پزشکان و بیماران، و سطوح پروتئین واکنشی C است.
بیشتر بخوانید : چرا روماتیسم میگیریم ؟